Mediaopvoeding

Mediaopvoeding betekent dat je je kind bewust leert gamen, internetten, lezen en televisie kijken.
Bij basisschoolkinderen is het belangrijk dat je duidelijke regels en grenzen geeft, dat je regelmatig controleert wat ze doen, maar ook dat je ze vragen stelt om hen te laten vertellen wat ze meemaken.

Begeleiding mediagebruik

Alle ouders hebben een andere opvoedstijl: de ene ouder is wat toegeeflijker dan de andere. Er zijn drie vormen van mediaopvoeding. De meeste ouders gebruiken een combinatie van alle drie:

1. Je kind beperken

Grenzen stellen, regels geven, verbieden om bepaalde tv-programma’s te zien of games te spelen en aangeven hoeveel tijd je kind maximaal met media bezig mag zijn. Het installeren van een internetfilter of een kinderbrowser valt hier ook onder.

2. Je kind actief begeleiden

Veel praten met je kind en daar zelf mee beginnen. Leg uit wat je kind ziet en wat jij daarvan vindt. Maar vertel ook waarom je regels geeft. Ga samen actief op zoek naar leuke, geschikte films, programma’s en games die passen bij de leeftijd van je kind en bij wat je kind leuk vindt. Kijk hiervoor op Kijkwijzer.nl en Pegi.

3. Samen genieten van media

Niet alleen praten, maar ook samen lezen, samen kijken en beleven. Je kunt bijvoorbeeld meegenieten of meegriezelen bij een film, maar ook meeleven met je kind tijdens het gamen. Hierbij gaat het dus vooral om het delen van emoties.

Hoeveel beeldschermtijd per dag?

Een richtlijn voor de tijdsbesteding op een dag is lastig. Kinderen gebruiken vaak net als volwassenen veel media tegelijk. De tv staat aan, tegelijkertijd zijn ze op een tablet of mobiel bezig en luisteren ze muziek bij het maken van huiswerk.

Een algemene richtlijn is: niet meer dan twee tot drie uur beeldschermtijd per dag. Drie uur is al veel. Vooral ook als je wilt dat er nog tijd over is voor beweging en andere dingen. Let ook op een goede lichaamshouding bij het beeldschermgebruik.

Regels en grenzen zijn belangrijk, wat deze regels ook zijn. Als je geen regels stelt, is de kans groot dat het mediagebruik in de puberteit uit de hand loopt. De tips hieronder kunnen je helpen bij het stellen van regels.

Tip 1: stop ruim voor bedtijd met gamen

Het beste is dat je kind anderhalf uur voor de bedtijd stopt met gamen. Kinderen blijven anders te lang alert, waardoor ze moeilijker in slaap komen. Bij televisie kijken of lezen gebeurt dat niet.

Tip 2: liever geen eigen tv of tablet

Geef kinderen liever geen televisie op de eigen kamer. Ze gaan daardoor minder spelen. Tv op zich is geen probleem als het niet te veel is, liefst op vaste tijden, en met een ouder in de buurt.

Ook het meenemen van de tablet naar de kamer is tot negen jaar nog geen goed idee. Ze wennen dan te veel aan het alleen bezig zijn zonder het gezin. Ook kun je dan niet in de gaten houden hoe lang je kind op de tablet zit.

Tip 3: laat de jongste niet meekijken met de oudste

Zijn er kinderen van verschillende leeftijd in het gezin? Verdeel dan de tijd van computer, tablet en tv onder hen. Zo krijgen de jongste kinderen niet steeds programma’s en games te zien krijgen waar ze nog niet aan toe zijn.

Tip 4: spreek vaste momenten af

Spreek af dat kinderen media mogen gebruiken op vaste momenten op de dag. Dit soort routines helpt soms zeuren te voorkomen en mediagebruik te beperken, als dat nodig is.

Tip 5: veilig gedrag online

Op VPNgids.nl lees je hoe je met je kind praat over de risico’s van internet. Praat met je kind over zijn of haar online gedrag. Leg uit dat de wet ook op internet geldt. Je mag bijvoorbeeld niet inbreken in het account van een ander; dat is strafbaar. En je mag ook niemand kwetsen, beledigen of uitschelden op het internet of via de telefoon. Praat ook over de risico’s van internet en seks.

Tip 6: voorzichtig zijn met persoonsgegevens

Leer kinderen voorzichtig te zijn met hun gegevens. Vertel dat ze aan niemand hun persoonsgegevens (naam, adres, telefoonnummer) of andere persoonlijke gegevens (waar je op school zit, waar je ouders werken enz.) moeten geven. Anderen kunnen hier misbruik van maken.

Tip 7: afspraken over online geld uitgeven

Spreek af of je kind zakgeld mag uitgeven op internet, en zo ja, hoeveel en hoe.

Tip 8: Meldknop.nl

Vertel kinderen waar ze hulp kunnen vragen als dat nodig is. Je wilt natuurlijk dat ze meteen naar jou komen, maar als ze dat niet willen of kunnen, dan is er de Kindertelefoon. Maak ze ook bekend met de Meldknop.nl. Hier kunnen ze informatie lezen, maar ook direct met een hulpverlener in contact komen. Installeer de Meldknop in de browser, zodat ze die snel weten te vinden.

Tip 9: blijf in gesprek met je kind

Als je tegen kinderen zegt ‘niet te lang gamen, want…’ zorgt dat er vaak voor dat ze het juist wel doen. Het is beter als je kind zelf gaat begrijpen dat te veel media niet goed is. Dat bereik je door er met je kind over te praten. Bijvoorbeeld: Hoe voelt het als je lang achter elkaar gamet? Maar ook: Wat voel je als je reclame ziet? Waarom vind jij het belangrijk om niet alle foto’s op internet te zetten?