Prepuberteit

De puberteit begint niet voor elk kind op precies hetzelfde moment. Vooral meisjes beginnen vaak eerder te puberen dan jongens, soms al als ze 10 of 11 zijn. Deze periode, die de puberteit als het ware inluidt, kun je de ‘prepuberteit’ noemen. Er zijn dan al veranderingen in het lichaam gaande maar van buitenaf is dit nog niet te zien.

Ontwikkelingen

In de puberteit vinden er allerlei ontwikkelingen in de hersenen plaats. Ook lichamelijk ontwikkelt je kind zich onder invloed van hormonen in de richting van volwassenheid. Al deze veranderingen hebben gevolgen voor de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Zelfstandigheid

Je kind groeit steeds meer toe naar zelfstandigheid. In deze fase zijn kinderen veel met zichzelf bezig zijn en ontwikkelen ze hun eigen identiteit. Ze krijgen de behoefte om zich van je los te maken. Dit leidt meestal tot hechtere vriendschappen. De invloed van een vriendenkring kan zelfs groter worden dan die van de ouders.

Humeurig

Kinderen die in de puberteit komen, hebben vaak last van stemmingswisselingen. Ze kunnen op het ene moment de slappe lach hebben en een halfuur later erg boos en chagrijnig zijn.

Onzekerheid

Tijdens de prepuberteit krijgt je kind te maken met veel veranderingen, zowel emotioneel als lichamelijk. Sommige kinderen voelen zich daardoor erg onzeker. Dit kan van invloed zijn op het gevoel van eigenwaarde en het zelfbeeld van je kind. Maar het kan ook gevolgen hebben voor hoe makkelijk kinderen nieuwe vrienden maken, zeker wanneer ze naar de middelbare school gaan. Daarbij wordt vaak de prestatiedruk op school steeds groter, wat samen met die onzekerheid bijvoorbeeld kan leiden tot faalangst.

Wat kun je als ouder doen?

• Het is belangrijk om je kind aan te moedigen om zich onafhankelijk te gedragen en zelf initiatieven te nemen.
• Conflicten horen er vaak ook bij. Het is goed dat je grenzen blijft stellen.
• Vooral open praten met je kind is in deze fase nodig.

Pubertas praecox

Er is een lichamelijke ontwikkelingsstoornis waarbij een kind veel eerder dan normaal in de puberteit komt: pubertas praecox. Een meisje ontwikkelt dan bijvoorbeeld al voor haar achtste jaar schaamhaar en borsten. Ook kan ze veel te vroeg beginnen met menstrueren. Bij jongens ligt de grens op de leeftijd van 9 jaar.

Er is meestal geen duidelijke oorzaak waarom een kind te vroeg in de puberteit komt. Soms ligt de oorzaak in een infectie, een trauma of een hersentumor. Het is dan ook altijd noodzakelijk om naar de huisarts of jeugdarts te gaan wanneer je kind al voor het achtste of negende levensjaar in de puberteit komt.