Voedselallergie

Of je baby allergisch is voor bepaalde voedingsmiddelen, ontdek je pas wanneer je kind deze voedingsmiddelen krijgt. Een eventuele reactie kan pas na een tweede of volgende keer eten van een bepaald voedingsmiddel komen.

Wat is een voedselallergie?

Normaal beschermt het afweersysteem ons tegen infecties door virussen en bacteriën. Soms raakt het afweersysteem in de war en reageert het heftig op bepaalde dagelijkse eiwitten in voedsel. Het afweersysteem maakt dan antistoffen aan tegen die eiwitten. Deze eiwitten worden ook wel allergenen genoemd.

Bekende voedselallergenen zijn: melk, ei, noten, pinda, tarwe, soja, sesam, vis, schaaldieren en weekdieren. Bij baby’s is koemelk het product dat voor de meeste allergische reacties zorgt.

Koemelkallergie

Koemelkallergie wordt meestal vastgesteld in het eerste levensjaar. Ongeveer twee tot drie procent van de kinderen krijgt in het eerste levensjaar een koemelkallergie.

Denk je dat je baby allergisch is voor koemelk? Neem dan contact op met de Jeugdgezondheidszorg of de huisarts.

De klachten verdwijnen vaak als je kind ouder wordt. Bij iets meer dan de helft van de kinderen verdwijnt de koemelkallergie rond de eerste verjaardag. Bij de meeste andere kinderen gebeurt dat in de daaropvolgende vier jaar.

Erfelijke aanleg

Als voedselallergie voorkomt in je gezin, bij jou, je partner of andere kinderen, is er een verhoogd risico dat je baby er ook last van gaat krijgen.

Invloed van borstvoeding

Moedermelk is de beste voeding voor kinderen met een voedselallergie. Borstvoeding zorgt er namelijk voor dat het maag-darmkanaal goed groeit en rijpt. Ook zitten er goede immuunstoffen in de melk, die zorgen voor meer weerstand tegen virussen en bacteriën.

Allergie door borstvoeding

Heel soms krijgt een baby een allergische reactie op voedingsmiddelen, die je als moeder eet en die via de moedermelk bij het kind terechtkomen. Meestal komt dit door koemelk(producten). Als je baby bijvoorbeeld last heeft van kolieken (hevige, krampachtige pijn), diarree, eczeem of kortademigheid, kan dit komen door een allergische reactie. Vraag in dat geval altijd de Jeugdgezondheidszorg, je huisarts of de diëtist om advies. Het kan zijn dat je een koemelkvrij dieetadvies mee krijgt. Dat volg je eerst vier weken om te kijken of je baby hierdoor minder klachten heeft. je krijgt daarbij begeleiding en kunt tussentijds contact opnemen met de Jeugdgezondheidszorg of diëtist om te bespreken hoe het gaat en vragen te stellen.

Speciale kunstvoeding

Krijgt je baby flesvoeding, dan krijg je het advies vier weken lang speciale kunstvoeding te geven. Hierin zijn de eiwitten bewerkt. Probeer dit niet zomaar zelf uit, maar overleg hierover met de Jeugdgezondheidszorg, je huisarts of een diëtist. De speciale voeding is anders dan hypoallergene voedingen. De eiwitten die daarin zitten zijn niet genoeg bewerkt. Hypoallergene voeding helpt ook niet om een allergie te voorkomen.
De meeste zorgverzekeraars vergoeden, nadat de diagnose echt is gesteld, de kosten van de speciale voeding. De voorwaarden voor vergoeding zijn wel per zorgverzekering verschillend. Je kunt die nalezen in je polisvoorwaarden.
Geitenmelk lijkt erg op koemelk. Als je koemelk moet vermijden, is kunstvoeding op basis van deze melksoorten ook niet geschikt.

Hoe weet ik zeker dat mijn kind koemelkallergie heeft?

Als de klachten duidelijk afnemen of zelfs verdwijnen na het starten van een koemelkvrij dieet, dan zou het goed kunnen dat je kind koemelkallergie heeft. Omdat het ook toeval kan zijn dat je kind geen klachten meer heeft, zal je kind ongeveer vier weken na het begin van het koemelkvrije dieet worden doorverwezen voor verder onderzoek.

Hoe wordt de diagnose koemelkallergie gesteld?

Je kind heeft klachten die veroorzaakt kunnen worden door koemelkallergie. Er is helaas geen eenvoudige test, die aan kan geven of je kind inderdaad koemelkallergie heeft. Zelfs een bloedonderzoek of een huidtest kan dit niet met zekerheid vaststellen. Om te voorkomen dat je kind onnodig koemelkvrije voeding krijgt, zal je kind een ‘dubbelblinde koemelkprovocatietest’ ondergaan. Dit wordt hieronder uitgelegd.

Dubbelblinde koemelkprovocatietest

Op twee verschillende dagen krijgt je kind in het ziekenhuis standaard kunstvoeding óf koemelkvrije kunstvoeding. ‘Dubbelblind’ betekent dat zowel jij als de arts/verpleegkundige niet weten op welke van de twee testdagen je kind koemelk krijgt. Dit zorgt ervoor dat er zonder vooroordeel gekeken kan worden wat er gebeurt. Dit levert de meest betrouwbare resultaten op. Welke voeding je kind op welke dag heeft gekregen, wordt pas na afloop van de twee testdagen bekend.

Tips als je denkt dat je baby een voedselallergie heeft

• Denk je dat je kind allergisch is voor eten? Overleg dan met de jeugdgezondheidszorg of je huisarts.
• Baby’s met (mogelijke) koemelkallergie kunnen net als alle baby’s tussen 4 en 6 maanden beginnen met eerste hapjes. Dit heeft geen invloed op de kans op allergie voor andere voedingsmiddelen of op andere vormen van allergie.
• Heeft je kind ernstig eczeem of een voedselallergie? Dan is het extra belangrijk om tussen 4 en 6 maanden te starten met mogelijk allergene voeding, zoals bijvoorbeeld kippenei en pindakaas. Doe dit volgens een voorzichtig introductieschema, dat je krijgt op het consultatiebureau van de jeugdgezondheidszorg. De medewerkers daar zullen het uitgebreid met je bespreken. Gaat het goed, geef dan minimaal één keer per week een 1/2 ei (gekookt of fijngemaakt gebakken roerei) en drie theelepels 100% pindakaas als broodbeleg. Het is belangrijk dat je overlegt met de jeugdgezondheidszorg, de kinderarts of een diëtist hoe je deze producten aan je baby geeft en hoe je het opbouwt.
• Laat je baby zo vroeg mogelijk wennen aan verschillende soorten voeding.
• Als je baby een bewezen koemelkallergie heeft, vermijd dan alle melkproducten. Lees ook goed etiketten. Als er melkeiwit in een product zit, moet dat op de verpakking staan.

Meer over voedselallergie

• Thuisarts.nl – informatie hoe je kunt uitzoeken of je baby een koemelkallergie heeft
• Voedselallergie.nl – informatie over voedselallergie
• Kies ik gezond? app – In de app Kies Ik Gezond? van het Voedingscentrum kun je allergenen instellen en na het scannen van een voedingsmiddel zien of het een allergeen bevat.
• Voedingcentrum.nl – op deze pagina wordt uitgelegd wat het verschil tussen voedselallergie en voedselintolerantie is.
• Huidhuis.nl – informatie over voedselallergieën en over andere huidaandoeningen.